Ngày nay, báo chí đã trở thành phương tiện truyền thông đại chúng rất quan trọng và cần thiết trong đời sống xã hội. Cùng với sự phát triển của kinh tế, văn hóa, xã hội, truyền thông làm thay đổi rất nhiều đến diện mạo của cuộc sống hiện đại. Hiện nay, các loại hình báo chí đang là xu hướng phát triển mang tính khách quan đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng; tuy nhiên, mỗi loại hình báo chí lại có những thế mạnh và hạn chế khác nhau. Cùng tìm hiểu ở bài viết này nhé.

Khả năng tiếp nhận thông tin, sự việc

Báo in: Là loại báo chí ra đời lâu nhất, hình thức thể hiện là ở trên giấy, có hình ảnh minh họa vô cùng sống động. Chính vì vậy mà tính phổ cập cao, nội dung bài viết sâu giúp người đọc có thể nghiên cứu, tiếp nhận hoàn toàn chủ động. Chủ động ở đây là theo nhu cầu lựa chọn sản phẩm truyền thông, tới không gian và thời gian để tiếp nhận.

Tuy nhiên, hạn chế của báo in là các độc giả tiếp nhận thông tin không nhanh nhạy, hơn nữa khả năng tương tác giữa tác giả và độc giả còn kém.

Trong khi đó báo mạng điện tử, báo truyền hình, hay báo nói thì có ưu điểm đó chính là thông tin nhanh nhẹn, có tin nóng hổi là được cập nhật một cách nhanh chóng, như với thể loại báo truyền hình thì các thông tin còn được chuyển tải bằng hình ảnh và âm thanh sinh động. Như ở báo mạng điện tử thì có tính tương tác giữa tác giả và độc giả rất cao.

Bên cạnh ưu điểm trên, nhược điểm của các loại hình báo chí đó là như báo nói thì không trình bày được các thông tin bằng hình ảnh, báo truyền hình thì tương tác hai chiều không cao. Còn với báo mạng điện tử thì tính phổ cập vẫn còn yếu, phụ thuộc vào khả năng thiết bị cá nhân có kết nối được tới internet hay không và nhất là tràn lan những tin báo giả, không đúng sự thật.

Về phương diện kỹ thuật

Với báo in phương diện kỹ thuật đơn giản hơn nhiều, việc chế bản báo in cũng không cầu kỳ, hình ảnh miêu tả lại tĩnh và có thể xuất phim thẳng cho nhà in là xong. Thế nhưng hạn chế đó là tờ báo khá to khiến cho nhiều người cảm thấy cồng kềnh ngại cầm theo đọc và hiện nay thì không còn nhiều độc giả có thói quen đọc báo như trước nữa.

Trong khi đó thì các loại hình báo chí như truyền hình, phát thanh, báo điện tử… đòi hỏi máy móc vô cùng cao như mới có thể truyền tải thông tin được. Việc thiết kế một trang website riêng cho báo mạng điện tử cũng phải vô cùng công phu và tỉ mỉ. Thế nhưng ưu điểm của loại hình báo chí này đó là dễ dàng, chỉ cần dùng điện thoại, máy tính là có thể lướt để đọc xem báo. Hay muốn xem một kênh truyền hình nào đó thì chỉ cần bật TV, các kênh trên Youtube… là có thể xem thoải mái vô cùng tiện lợi.

Về mặt nội dung

Báo in có ưu điểm là đưa thông tin chính xác, phản ánh đúng mọi mặt, khía cạnh của lĩnh vực được nói tới khiến cho người đọc nhớ lâu. Báo in không ra hàng ngày mà ra theo tuần, theo tháng theo quý vì thế trước khi viết bài, phóng viên, biên tập viên có thời gian tìm hiểu sự việc cũng như trau chuốt câu chữ cẩn thận do đó lấy được thiện cảm của độc giả kể cả những độc giả khó tính nhất. Vậy nhưng hạn chế là việc tiếp cận thông tin thường bị chậm hơn so với các loại hình báo chí khác.

Đối với loại hình phát thanh truyền hình thì tiếp cận thông tin vô cùng nhanh. Chỉ cần có sự việc nóng hổi nào đó là ngay trong vài phút đã có thông tin đầy đủ lên mặt báo. Nhất là với báo mạng điện tử thì có những thế mạnh vô cùng riêng biệt đó là đưa thông tin bất cứ khi nào, tổng hợp cả báo giấy, báo nói, báo hình…

Tuy nhiên hạn chế của báo mạng điện tử đó là dù được cập nhật thông tin từng giây từng phút nhưng người đọc chỉ lướt quá, không tiếp nhận sâu và rõ. Độ chính xác nhiều lúc không cao vì ngoài tin giả còn có sự cố như virus, lỗi server…Còn ở truyền hình, phát thanh thì do phụ thuộc vào thời gian của chương trình nên cũng không thể truyền đạt thông tin một cách sâu sắc được.

Sự tương tác với bạn đọc

Đối với báo in thì sự phản hồi của người đọc trải qua rất nhiều bước như là gửi email để phản hồi, thậm chí nếu như bài báo đưa ra thông tin trái chiều không đúng sự thật mà bạn đọc muốn khiếu nại tố cáo thì phải làm đơn rất lằng nhằng. Nhiều lúc người đọc tìm được thông tin hữu ích về phương pháp chữa bệnh hay thầy lang nào đó, họ muốn xác nhận thông tin cũng không biết liên hệ vào đâu nếu như không ghi rõ địa chỉ.

Ngược lại, với phát thanh, truyền hình, báo mạng thì tính tương tác rất cao, nhiều chiều, dung lượng thông tin không bị hạn chế. Nếu bạn có khúc mắc gì có thể để bình luận ngay dưới bài viết hoặc nếu không chỉ cần gọi điện thoại đến tòa soạn, đài phát thanh là có thể phản hồi được ý kiến, nguyện vọng của bản thân. Nhiều nguồn thông tin sai sự thật hoặc sai địa điểm… người dân cũng có thể phản hồi lại để tòa soạn chỉnh sửa, điều đó cũng rất nhanh chóng và hữu ích.

Đối với việc phát hành

Việc phát hành một tờ báo in thường rất tốn kém, chưa kể sự chậm trễ trong khâu in ấn, xuất bản. Điều gậy hạn chế lớn nhất là phụ thuộc vào phương tiện vận tải.

Trong khi đó, đối với các loại báo mạng điện tử, phát thanh, truyền hình thì công tác phát hành lại đơn giản hơn rất nhiều lần. Chỉ cần hoàn thành bài viết, chỉnh sửa xong các khâu lời văn, chính tả là đã có thể đưa lên mạng, phát sóng là đến tận tay người đọc một cách nhanh gọn và tiết kiệm thời gian.

Bài viết trên đã kể ra được những thế mạnh và hạn chế của các loại hình báo chí. Với bối cảnh toàn cầu hóa như hiện nay. việc phát triển báo chí nói chung và phát triển truyền thông đa phương tiện là việc thực sự hệ trọng.